Буойун - суруйааччы
Макар Иванович Кузьмин -
Макар Хара
Бэйиэт, тылбаасчыт, суруналыыс, Аҕа Дойду Улуу сэриитин саҕана лейтенант, зенитнай рота хамандыырын солбуйааччыта, Кыһыл Сулус уордьан кавалера. СССР суруналыыстарын сойууһун чилиэнэ.
КРАТКАЯ ИНСТРУКЦИЯ
С помощью кнопки «Заказать книгу» можно сделать предзаказ документа в библиотеке. Уведомление о готовности заказа придет на указанный вами адрес электронной почты.
С помощью кнопки «Читать в ИЛИМ» можно прочитать книгу бесплатно в единой поисковой системе библиотек Якутии.
Хаһан этэй, ханна этэй,
Ханна сэрии тиэрпэтэҕэй,
Хайдах этэй, хантан этэй,
Хантан сурук кэлбэтэҕэй?
Аҕа дойду Улуу сэриитигэр саха суруйааччыларыттан саамай уһуннук – саҕаланыаҕыттан бүтүөр диэри – 4 сыл устата сылдьыбыт киһинэн поэт, тылбаасчыт, суруналыыс Макар Иванович Кузьмин-Макар Хара буолар.
1941 сыллаахха атырдьах ыйыгар армияҕа ыҥырыллыбыта. Ленинградскай, I Белорусскай, I Прибалтийскай фроннарга хорсуннук сэриилэспитэ. Бойобуой үтүөлэрин иһин Кыһыл Сулус уордьанынан уонна мэтээллэринэн наҕараадаламмыта. Лейтенант званиелаах. 1945 сыл ахсынньыга демобилизацияланан дойдутугар кэлбитэ.
Аргыый бигээн арыйталаар
Сэрии дьыллар хаһыаттарын,
“Кыымтан” булан ааҕыталаар
Саллаат эһэҥ суруктарын.
Буорах сыттаах хоһоонунан
Суруллубут буолуохтара,
Оспот суолум омоонунан
Айаннатан барыахтара…
Бэккиһиибин кутаа уоттан
Хайдах тыыннаах ордубуппун,
Ууну-уоту ортотунан
Сатыы хаампыт уһун суолбун…
Сэриилэспит сирдэрбин
Кырдьар сааспар кэриэспин,
Баҕарабын быйыл мин
Баран, көрөн кэлиэхпин.
— «Арай көтөн тиий бүгүн
Даугава биэрэгэр,
Биитэр дьолун, көҥүлүн
Туппут Польша сиригэр.
Билиэҥ суоҕа, — диигин дуу, —
Сэрии сырҕан баастарын
Оһоруммут тыа, хонуу
Уларыйан хаалтарын…»
«Улуу Ленин куоратыттан чугас, Сэриилэһэр Армияҕа баарбын. Манна кэлбитим хас да хонно... Биһиги чааспыт кимэн киириини салҕаан ыыта турар»
1943 сыл, муус устар 3 күнэ
Сахалар фроҥҥа бараллар
Тибиилээх — тиһиктээх суолларга
Дирбиэннээх еыайыыга тириэрдэр
Тимир күүс колонна субуруйда.
Саталаах-буурҕалаах сахтарга
Санааны кынаттыыр, күүһүрдэр
Сахалыы ырыабыт дуорайда.
Уордайыы кыымын тыал күөдьүтэн,
Ол тыйыс, урааҥхай сахалар
Охсуһа, кыргыһа бардылар,
Дойдуну, олоҕу киэргэтэр
Толооннор, хайалар, тайҕалар
Дьоллорун көмүскүү турдулар.
Ырыанньыктар
- Выставку подготовил:
- Любовь Скрябина
- главный библиотекарь